ADAM LONICER
1528 –1586 yılları arasında yaşamış olan Alman botanikçi Adam Lonicer, Marburg’ta teolog ve dil bilimci bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Frankfurt’ta lise öğrenimi tamamladıktan sonra Mainz Johannes üniversitesinde tıp ile ilgili eğitimler aldı. Tıp ilgisinin ötesinde birçok farklı bilimsel konu üzerinde de çalışmalar yaptı. 1553’te Marburg’ta matematik öğretmeni oldu akabinde ise tıp diplomasını aldı. Ayrıca aynı yıl Frankfurtlu bir yayıncının kızı olan Egenolph Magdalena ile evlendi.
Egenolph’un babasının sahip oldu yayın evi o dönem bitkiler üzerine birçok baskı yapıyordu. Bu durum, Lonicer’in bu alanda kendini geliştirebilmesi ve kendi yayınlarını çıkartabilmesi için önemli bir fırsattı. Ama Lonicer hemen yayıncılık hayatına girmedi ve o dönem karşısına çıkan başka bir fırsatı değerlendirdi.
Frankfurt belediyesine bağlı çalışan bir doktorun ölümünden sonra, Adam Lonicer bu işe başvurdu ve kabul edildi. Belediyeye bağlı doktor olarak çalışmaya başladı.
Asıl tutkusu bitkiler ve botanik çalışmaları olan Lonicer, zaman içerisinde kayınpederinin matbaasında bitkiler ile ilgili yayınlanmış eski kitapların yeni baskıları üzerinde düzenlemeler yapmaya başladı. Eusharius Röslin ve Dioscorides’in çalışmalarının yeni baskılarında düzenlemeler yaptı.
Lonicer’in bitkilerle ilgili en önemli çalışması olan ve 1557 yılında yayınlanan ‘Kräuter-Buch’ (‘Lonicer’ın Bitkileri’ olarak da bilinir) içerdiği botanik ve fitoterapik bilgilere ek olarak hayvanlar ve minerallerle ilgili de bilgiler içeriyordu. Lonicer bu kitapta Materia Medica’dan yaptığı alıntılarla bitkilerin ilaç olarak benimsenmesini sağlamaya çalıştı. Kitabın önemli bir kısmını da distilasyon (damıtmaya) konusuna ayırdı.
Lonicer’in bitkilerle ilgili yaptığı çalışmalar ve yayınlar o kadar etkili ve etkileyiciydi ki, ilk basımlarından 250 yıl sonra dahi basılmaya devam eden kitapları oldu.
1586’da hayatını kaybeden Lonicer’in ardından İsveçli botanikçi, tabip ve zoolog Carl Linnaeus, bu değerli kadim tıp hekiminin anısına Caprifoliaceae ailesinden keşfettiği bir çiçek türüne “Lonicera” adını verdi. “Lonicera” bizim bugün ‘hanımeli’ adıyla bildiğimiz çiçektir.
REFERANSLAR
Bergdolt Klaus (1999), Wellbeing: A Cultural History of Healthy Living, by Verlag C.H. Beck, (München)
Forbes R. J. (1948), A Short History of the Art of Distillation, by E.J.Brill, Leiden (Holland)
Figala, Karin (1973), Lonicerus (Lonitzer), Adam in Dictionary of Scientific Biography, edited by Charles Coulston Gillispie (New York), Vol 3.