YARDIM SAYFASI: MANTAR ZEHİRLENMELERİ

Ülkemizde doğal alanlarda yetişen bir çok zehirli mantar türü vardır.

​

Doğada yetişen zehirli - zehirsiz mantar türlerini ayırt etmek, uzman kişiler için bile zordur.

​

Doğada karşınıza çıkan mantarları KESİNLİKLE tüketmeyin.

​

Gıda olarak ambalajlı olan mantarları tercih edin. 

Satın aldığınız ambalajlarda tüketiciyi bilgilendirmeye yönelik bilgilerin yer aldığına emin olun.

​

​

Mantar Zehirlenmesi Nedir?

​

Doğal alanlarda yetişen ve yapısında zehirli madde bulunan şapkalı mantarların taze, kurutulmuş veya konserve olarak çiğ veya pişirilerek yenmesi sonucunda gelişen ve ölümle de sonuçlanabilen ciddi bir zehirlenmedir.

 

Mantar zehirlenmeleri, özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında görülür.

 

Mantar Zehirlenmesi Belirtileri Nelerdir?

​

Mantar zehirlenmesi belirtileri mantarda bulunan zehrin niteliğine göre mantar tüketimini takiben 2 ile 6 saat içinde ortaya çıkar.

​

Bazı türlerin tüketiminden sonra 2 saat içinde; sersemlik, uyku hali, tansiyon düşüklüğü, bulanık görme, yüzde ve boyunda kızarma, ağızda metal tat duyusu, bulantı, kusma, terleme

 

Bazı türlerin tüketiminden 6 saat sonra; bulantı, kusma, ishal, ateş, çarpıntı, karın ağrısı, karaciğer-böbrek fonksiyon bozuklukları, koma ve ölümle sonuçlanan

 

...zehirlenme belirtileri de görülebilmektedir. 

​

Mantar Zehirlenmesinin Tedavisi Var mıdır?
 

Mantar zehirlenmelerinde tedavi protokolü, hastanın mantar yeme hikayesi ve ortaya çıkan zehirlenme bulguları birlikte değerlendirilerek geliştirilir.

​

Şüpheli vakalarda sorulan/değerlendirilmesi gereken bazı sorular:

​

• Mantarı topladınız mı? Satın mı aldınız?

• Topraktan mı yoksa ağaç üzerinden mi topladınız?

• Bir resim veya ambalajı var mı?

• Mantarı ne zaman tükettiniz?

• Birden fazla mantar türü tükettiniz mi?

• Bir defa mı yoksa ardışık öğünlerde tükettiniz mi?

• Mantar yedikten ne kadar süre sonra şikayetleriniz başladı?

• Sizinle birlikte mantar tüketen kişilerde benzer şikâyetler başladı mı?

• Mantarı bütün halinde mi yoksa küçük parçalar halinde mi tükettiniz?

• Mantarı pişirdiniz mi? Nasıl pişirdiniz?

• Ardışık tüketim varsa tekrar ısıttınız mı?

• Mantar ile alkol aldınız mı?

• Topladıktan ne kadar süre sonra tükettiniz?

• Plastik torba içine koydunuz mu?

• Topladıktan sonra mantarları yıkadınız mı?

• Saklama süresince üzerinde yapışkan bir tabaka oluştu mu?

Zehirlenmenin kaynağı mantar türüne göre penisilin G, silibinin, piridoksin, atropin, metilen mavisi, ve mide yıkanması ile aktif kömür tedavisi uygulamaları yapılır. Ağır mantar zehirlenmesi vakalarının, yoğun bakım şartları olan hastanelerde takip edilmesi gerekir.

 

Mantar zehirlenmelere karşı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ulusal Zehir Danışma Merkezi'nden (UZEM) bilgi alabilirsiniz.

​

Türkiye'de Mantarlarla İlgili Doğru Olduğu Düşünülen Yanlışlar

 

"Ağaçlardaki mantarlar zehirsizdir"

"Zehirli mantar gümüş kaşıkla pişirilirse kaşık kararır"

"Salyangozlar zehirli mantarları yemezler"

"Kurutulmuş mantarın yenmesiyle zehirlenme olmaz"
"Yoğurtla yenen mantar zehirlemez"

"Çayırlarda yetişen mantarlar zehirli değildir"

"Mantar koparıldığında rengi değişmezse mantar zehirsizdir; mantarın iç kısmı mavileşirse bu mantar zehirlidir."
"Pişirilen mantarda zehir yok olur" (Bütün mantar türleri için geçerli değildir)
"Sirkeli ve tuzlu suda kaynatmakla mantarın zehri alınır" (Bütün mantar türleri için geçerli değildir)